Vilsteren: een kerkje vol met symboliek

'Kijk', roep ik enthousiast: 'Hier wordt St. Joris met de Draak afgebeeld'. In het midden voor het altaar sta ik stil bij een tegelmozaïek op het kruispunt van het schip en de transepten. Daar is de Heilige in gevecht met de draak. Zijn speerpunt klaar om hem te doden en het kwaad te overwinnen. Samen met vrienden bij wie we een paar dagen doorbrengen bezoeken we het kerkje van Vilsteren. Bijzonder om het tafereel hier midden op de vloer te ontdekken. Wat doet het in deze Willibrorduskerk? Geeft het een plek aan met bijzondere energie?...

St. Joris en St. Michaël

De hemelse tegenhanger van St. Joris is St. Michaël met de draak, lees ik ergens. Dat verklaart het een en ander. Michaëls heiligdommen kom je vaak tegen op hoogtes, op plaatsen gekozen door oudere religies om hun speciale kwaliteiten. Soms zijn ze met elkaar verbonden over lange afstanden, zoals de St. Michaëlsmount in Engeland met de Mont Saint Michel in Frankrijk.

Energielijnen worden door anderen ook aangeduid als drakenpaden. St. Michaël heeft tot taak die oude plaatsen te kerstenen en de draak te verslaan. Wat symboliseert het tafereel van St. Joris met de Draak op deze plek? Is het de markering van een sterk energetisch punt of stelt het alleen de overwinning van het heidendom voor? Vecht St. Joris zijn strijd uit op de begane grond?

Het tegeltableau van St. Joris ligt voor het hek bij het altaar

Hoewel de geschiedenis een tijd terug gaat, is er geen aanwijzing dat de kerk gebouwd is op een eerder gewijde plaats. In 1672 is een plaats van samenkomst opgericht, en in 1690 werd een stal door een boer omgebouwd tot een kerkruimte. In 1855 kwam een echte kerk van de grond en in 1896 werd de huidige kerk gebouwd. Geen oude plek dus met een voorchristelijk verleden, die door St. Joris gekerstend moet worden. En toch... Ik ervaar een sterke energie als ik midden op het kruispunt mijn aandacht op de plek richt. Samen met mijn vriendin kom ik tot de conclusie dat de Heilige met zijn speerpunt een stille aanwijzing geeft om ons te verbinden met de aarde.

Sint Joris en de Draak op het kruispunt van schip en transept

Ik ervaar het kerkje als mooi-met-bijzondere-elementen. Bij de eerste oogopslag vallen de donkerrood gekleurde pilaren op, waardoor een geborgen sfeer ontstaat. Waar we ook kijken zien we muren met schilderingen van diverse heilige figuren. Op de wanden zijn de twaalf kruiswegstaties geschilderd (1).

Op de preekstoel staan de vier evangelisten uitgebeeld. Ze hebben allemaal een boek in hun handen en worden vergezeld door de vier symbolische wezens uit de Bijbel: het rund, de leeuw, de adelaar en de engel. Ik ken ze als de vier tekens van de dierenriem: Stier, Leeuw, Adelaar (Schorpioen in verheven staat) en Waterman. In een eerder blog schreef ik in dit kader over de sfinx in Egypte. Even breek ik mij het hoofd over de vraag waarom ze alle vier een boek in handen hebben. Dat was toch het symbool dat bij Johannes hoorde? Na een speurtocht op internet kom ik erachter dat er verschil is tussen evangelistensymbolen en apostelsymbolen. In deze kerk zijn dus de vier evangelisten uitgebeeld. Niet alle evangelisten waren ook apostel van Jezus. Ik had het kunnen weten :-).

Johannes met de Adelaar of Arend Marcus met de Leeuw

Mattheus met de Engel Lucas met het rund

Het gebouw heeft meer verrassingen voor ons in petto. We vinden het Vesica Pisces symbool en het Yin Yang teken terug in de decoratie. Bijzonder allemaal. We weten dat er een tweede tegeltableau achter het hek bij het altaar ligt. Op het moment van ons bezoek is het door een tapijt uit het zicht verdwenen. Dit deel van de kerk is een paar dagen later toegankelijk vanwege een feest. En een vriendelijke heer is bereid het kleed voor de foto te verwijderen. De engelen met de sleutels komen tevoorschijn. Puur toeval of geluk? Wie het weet mag het zeggen :-).