Jaren geleden las ik over vijf uitverkoren plaatsen in Noorwegen, die samen een pentagram vormen over het zuidelijke deel van het land. Om dat pentagram te kunnen construeren, werden er eerst twee andere plaatsen met elkaar verbonden: Nidaros (het huidige Trondheim) in het noorden en Tønsberg in het zuiden. Ze zijn gesitueerd op dezelfde lengtegraad. Maar daar was wel het een en ander voor nodig. De handelsstad Kaupang moest 'verplaatst' worden naar Tønsberg om het beoogde doel te bereiken. Het hoofddoel van deze reis was daarom het bezoeken van Tønsberg en de plaats waar Kaupang ooit gevestigd was...
De ruïnes van de ronde kerk.
Behalve de verbinding op exact dezelfde lengtegraad delen Tønsberg en Trondheim het bezit van een ronde kerk. In Tønsberg zijn de resten daarvan nog terug te vinden. Als eerste gaan we dus daarnaar op zoek. De ruïnes ervan liggen niet naast de huidige Dom, zoals je zou verwachten, maar een eindje er vandaan. Die Dom is trouwens op zich al gebouwd op de ruïnes van een oudere kerk.
De onderste delen van de pilaren zijn bewaard gebleven. En een van de pilaren maakt intussen deel uit van een huis. Een soort steunpilaar in de rechte zin van het woord, als zal het niet zo bedoeld zijn 😉.
De restanten van de pilaren van de ronde kerk
Een van de huizen is over een pilaar heen gebouwd
De ronde vorm is goed herkenbaar
Aan de overkant van de straat staat de bibliotheek. Die is over de fundamenten van het bijbehorende klooster gebouwd. Daar zijn delen van bewaard gebleven en gedocumenteerd. Zo kan je in de bibliotheek de overblijfselen van het klooster volgen. Zelfs de plaats waar de bron zich bevond is aangegeven.
Aan de overkant van de straat bevindt zich de bibliotheek
De bibliotheek is over de ruïnes van het klooster heen gebouwd
Energie waarnemen
Op het moment dat we de ruïnes bezoeken is het nog vroeg in de morgen en we zijn de enige bezoekers. Het is leeg en stil. Daardoor is er genoeg tijd om te zijn en te ervaren.
Voor mij was de energie van deze oude plek goed waar te nemen. Ik vond het een bijzondere ervaring. Het was een heel stille plek, ook na al die eeuwen die voorbij gegaan zijn.
Tønsberg is zuinig op zijn ruïnes
Over het klooster en de kerk is veel gedocumenteerd. Deze grootste ronde kerk die bekend is in Noorwegen is gewijd aan Sint Olav. Het was de abdijkerk van het bijbehorende klooster. De ruïnes daarvan liggen dus onder de bibliotheek aan de overkant van de straat.
De bibliotheek is vrij toegankelijk en de ruïnes zijn beschermd door een bordje met de tekst: 'niet op klimmen'. Tønsberg is zuinig op zijn ruïnes en vraagt je om er voorzichtig mee om te gaan. Zo kan het dus ook 😉.
Engelse tekst informatiebord bij maquette
Kaupang: een impressie
Van Kaupang is niet veel meer overgebleven. In een klein museum is de informatie over het stadje verzameld. Het werd in 800 gevestigd en groeide uit tot de grootste handelsstad van Noorwegen. Het bevatte huizen, werkplaatsen en er was een grote begraafplaats. Op die begraafplaats heeft archeologisch onderzoek plaatsgevonden. Je kan de verschillende graven bezoeken.
Het is onduidelijk waarom het verlaten is al zijn er wel aanwijzingen (zie artikel Notebook: link).
Werkplaatsen en scheepsverkeer
(eigen foto, museum Kaupang)
Er heerste bedrijvigheid in de stad
(eigen foto, museum Kaupang)
De stad was goed bereikbaar via het water
(eigen foto, museum Kaupang)
(eigen foto, museum Kaupang)
Vikinggraven in scheepsvorm Bewaard gebleven graven bij Kaupang
De feesthal in Skiringssal
Een stukje verderop stond een grote feesthal met de naam Skiringsal (oud-noors: Skíringssalr). Het eerste deel kan de 'schijnende' of de 'stralende' betekenen. De betekenis van salr is 'een grote feestzaal, een konings- of een stamhoofdzaal'. De naam komt voor in verschillende Noorse sagen.
In het Museum Midgard hebben we replica van zo'n feestzaal gezien. Het ging hier niet alleen om feesten, maar ook om status en bondgenoten voor je winnen. Er werden dus ook vergaderingen en bijeenkomsten gehouden met hoog geplaatste personen. De zetel van de koning was bij het vuur. Tegenover hem zat de belangrijkste gast. Gelijkwaardigheid was belangrijk.
In een latere fase plaatste de koning zichzelf aan het hoofd. Hij nam hiermee de belangrijkste plaats in. Andere tijden, andere gebruiken. Niet alleen aan de buitenkant, maar ook van binnen was zo'n feestzaal prachtig gedecoreerd. Het was een Viking koning waardig 😉.
Van de hal is niets meer overgebleven, op de grondvorm na (zie websites: foto).
Replica van een feesthal in Noorwegen (Midgard, Borre)
De zetel van de koning was bij het vuur
Tegenover hem zat de belangrijkste gast
Aanvullende informatie vind je op de pagina 'Notebook' (
link)
Adres
Olavsklosteret, Storgaten 17 en 19
Kaupang: Kaupangveien 276, 3260 Tjodalyng, Noorwegen (https://vikingbyen.org/)
Skiringssal: Husebyveien, 3280 Tjodalyng, Noorwegen
Museum Midgard: Birkelyveien 9, 3184 Borre, Noorwegen
Gerelateerde blogs
Je kan Deventer op twee manieren linken aan Noorwegen en in het bijzonder aan Sint Olav. Olav de Heilige was een Vikingkoning die Noorwegen gekerstend heeft. In de Lebuïnuskerk was een kapel aan hem gewijd. Na zijn dood op het slagveld wordt de Noorse koning in allerijl begraven aan de rand van de rivier in Nidaros (het huidige Trondheim). Na een jaar en vijf dagen wordt de kist opgegraven en geopend. Er gebeuren wonderen en Olav wordt heilig verklaard. Bij zijn graf ontspringt een bron en boven zijn graf wordt de Nidaros kathedraal gebouwd. De laatste aartsbisschop vlucht met de schatten van deze kathedraal naar Deventer. Om ze in veiligheid te brengen. En ik maak mijn droomreis naar Nidaros...
Bronnen
Boehlke, Harals S., The Viking Serpent, 2007
(Secrets of the Celtic Church in Norway, Their serpent worship and sacred pentagram geometry)
Pedersen, Unn, The Viking Town, 2009, Engelse editie 2016,
(På besok i Vikingbyen Kaupang)
Websites
In vroegere tijden werden de koningen van Noorwegen tot koning uitgeroepen bij Øretinget in Trondheim. Trondheim werd door de Vikingkoning Olav Tryggvason in 997 n.Chr. Kaupangen (= handelsplaats) genoemd. Kort daarna werd de naam Nidaros. In het begin werd het vaak gebruikt als de zetel van de koning, en daarom de hoofdstad van Noorwegen (tot 1217).
De stad was de zetel van het (katholieke) Aartsbisdom van Noorwegen vanaf 1152. Door de komst van het Lutheranisme in 1537, moest de laatste Aartsbisschop, Olav Engelbrektsson, de stad ontvluchten. Hiermee kwam tevens een eind aan het belang van Trondheim als het bedevaartsoord voor monniken, dat de stad vanaf de kerstening door St. Olav rond het jaar 1000 geweest was.
Geschiedenis abdij en archeologische opgravingen.
Deze kloosterorde is in 1121 gesticht in Prémontré door Norbertus van Xanten. De leden worden premonstratenzers of norbertijnen genoemd.
Frederik I (Haderslev), 7 oktober 1471 — Slot Gottorf, 10 april 1533) was koning van Denemarken en Noorwegen (koninkrijk Denemarken en Noorwegen) van 1523 tot 1533. Hij was de jongste zoon van de eerste Deense koning uit het Huis Oldenburg, Christiaan I en Dorothea van Brandenburg.
Erik Ugerup (geboren ca. 1500 in Halland, overleden in Ulen) nabij Tønsberg 1571) was een Deens-Noorse edelman, sheriff en raadslid.
Uit archeologisch onderzoek Archeologische opgravingen in Huseby hebben aangetoond dat daar halverwege de 8e eeuw een grote hal werd gebouwd, die rond 900 buiten gebruik raakte.
Op het kaartje van deze website kun je zien dat Skiringssal een eindje boven Kaupang ligt. Het zal wel bij elkaar gehoord hebben.
Van de Skiringssal is alleen de grondvorm overgebleven.
Reacties
Een reactie posten