De legende van Sansuna (Malta, Gozo)

Sterk is ze als geen ander en zoals elke vrouw kan ze moeiteloos multi-tasken. Met haar baby in haar schort gebonden wandelt ze al etend met een grote reuzensteen op haar hoofd van de steengroeve in het zuiden van het eiland Gozo naar het noorden waar de tempel gebouwd wordt: van Ta' Cenc naar Ggantija. Dat ze een reuzin is lijdt geen twijfel. De bonen die ze eet zijn Broad Beans, en het is bekend dat je daar sterk van wordt...

De afbeelding van Sansuna in het museum van Ggantija

Reuzenstenen in de tempel van Ggjantija

Legendes

Sansuna komt voor in verschillende legendes. Zo is er de Menhir van Qala, die ze daar geplaatst had om even uit te kunnen rusten, en ligt een andere grote steen in Xaghra midden tussen de huizen, voor een deel verborgen onder een boom (Ta' Sansuna). Xaghra ligt op een steenworp afstand van Ggjantija.

Over die twee stenen vertelt Veronica Veen in haar boekje 'Goddess, Giantess Farmeress' dat beide stenen werden gebruikt voor een ritueel. In Quala liepen vrouwen een aantal keer om de steen heen om zwanger te mogen worden. In Xagra zaten ze een tijdje op de steen om zeker te zijn van een goede bevalling.

De Menhir van Qala: vrouwen liepen er omheen als ze zwanger wilden worden

De steen van Sansuna: vrouwen rustten er een tijdje om een goede bevalling te verzekeren

Mogelijk is de steen een overgebleven onderdeel van een dolmen

Drie sterren van de gordel van Orion

De route die Sansuna liep verbergt een oude wijsheid. Deze loopt van de dolmen bij Ta Cenc naar de oude tempel van Gjantija. Die is op zijn beurt uit reuzenblokken opgebouwd. Ik kan me de legende over een reuzin daarbij wel voorstellen...

De lijn van Ta'Cenc naar Ggantija loopt door de koepelkerk van Xewkija. Deze koepelkerk is gebouwd op de plaats waar eerder een dolmen stond (Op de foto is deze kerk in de verte te zien).

De drie plekken vormen symbolisch de drie gordelsterren van Orion.

De dolmen bij Ta'Cenc met op de achtergrond de koepelkerk van Xewkija

Achterkant van de tempel van Ggantija

Sansuna volgt een leylijn

Ta' Cenc is niet alleen het startpunt van de route naar Ggantija, maar ook die van de weg naar Qala. Daar stond de menhir die ze daar geplaatst had om even uit te kunnen rusten. Om bij die menhir te komen moest de reuzin wel een behoorlijk eindje omlopen. Waarom staat die menhir dan genoemd in de legende?

Deze weg loopt over een leylijn en begint bij de Borg I-Imramma Tempel op het Ta' Cenc plateau (ten oosten van het hotel dat hier een aantal jaar geleden is gebouwd), en leidt via het tempelcomplex van Borg il-Gharib naar Qala (1)

Sansuna leidt ons dus via haar legendes naar oude plekken die we op die manier niet vergeten :-).