Op een zonnige morgen maken we een uitstapje naar Den Briel. Al snel komen we in de buurt van de Sint - Catharijnekerk. Die kerk is half zo groot als hij had moeten worden. Omdat de plattegrond op het informatiebord staat, loop ik naar het punt waar het koor gebouwd had moeten worden. De energie die ik voel wijst op een krachtplek. Vergis ik me of is er op deze plaats eerder een kerk gebouwd? Bijzonder genoeg bevindt de krachtplek zich buiten de huidige, half afgebouwde kerk...
De sterkste krachtplek bevindt zich op het grasveld
Een krachtveld rond de kerk
Omdat Den Briel relatief dichtbij is, heb ik de kerk al een paar keer bezocht. Niet eerder ben ik me bewust geweest van de stille energie die ik tot op een redelijke afstand van de kerk kon voelen. Dat moet betekenen dat er op deze plaats een eerdere kerk zou hebben gestaan.
Omdat de oorspronkelijke plannen van de kerk op het informatiebord terug te vinden zijn loop ik naar de plek waar het koor gebouwd zou worden. Zou de energie daar nog waar te nemen zijn? Ik maak een verkennend rondje en besluit later terug te komen.
Mijn gevoel bedriegt me niet. Ik vind informatie over een ouder kerkje op deze plek. De eerste vermelding er over dateert uit 1280. Het is volgens de overlevering afgebrand in 1405 en de funderingen ervan zijn bij latere opgravingen terug gevonden. De bouw van de huidige kerk is in 1417 begonnen.
Nu is het wel zo, dat dat eerste kerkje niet zo groot geweest moet zijn. En waar heeft dat oudste kerkje dan gestaan? Paste het met een oppervlakte van 11 bij 21 meter binnen de contouren van de huidige kerk? Het maakt me nieuwgierig.
Ik heb er een plattegrond van gevonden in het boek 'De Sint Catharijne'. Tot mijn verrassing viel het koor ervan midden op het grasveld aan de oostkant van de huidige kerk. Projecteer je dat oudste kerkje op de plattegrond van het informatiebord dan zie je dat beide koren samenvallen. De bouwers wisten dus heel goed waar ze mee bezig waren. En dat was te merken.
Voor deze krachtplaats heb ik geen plattegrond nodig, maar dat kan je van te voren niet weten, toch?
Het kerkje van 1280 vind ik niet terug op de plattegrond bij de kerk
Misschien was het toen al uitgebouwd tot de iets grotere versie
De koren van beide kerken vallen samen
Nu ik toch aan het knippen en plakken ben maak ik nog een derde plaatje. Eigenlijk is dit overbodig, want als ik ter plekke mijn aandacht verplaats van mijn hoofd naar mijn lichaam vind ik de krachtplaats zonder moeite. In de buurt van het midden tussen de twee bomen en een paar stapjes richting pad is de energie zo sterk, dat ik mijn plan om even lekker op het bankje rond de boom te gaan zitten laat varen. Soms heb je te veel van het goede. Thuisgekomen ontdek ik dat we er een uurtje voor het moment van volle maan waren. Extra sterke energie denk ik. En niet gekaderd door de muren van een kerk, maar vrij uitlopend over het grasveld.
De plaats van het koor is gesitueerd op het grasveld
De heilige Catharina en twee mannen met baarden
Binnen moet ik me even oriënteren, want de ingang van de kerk bevindt zich aan de oostkant. 'Gewapend' met een plattegrond ga ik op zoek naar de sluitsteen van de heilige Catharina en twee kraagstenen waarop mannen met baarden te vinden zijn.
Voor de sluitsteen krijgen we een verrekijker en een kussentje mee. Zo hebben we de meeste kans om die op de foto te krijgen. Het is een vergeefse illusie. Maar samen met de foto uit het boek 'De Sint Catharijne' krijg je een beetje meer beeld 😉.
De foto uit het boek 'De Sint Catharijne'
De sluitsteen met de heilige Catharina
(derde sluitsteen vanaf het westen in de noordbeuk)
In deze kerk zijn twee mannen met baarden op de kraagstenen afgebeeld. Een ervan heeft een gespleten baard. Vaak zijn er mannen met baarden te vinden aan de buitenkant van oude kerken en kathedralen. Vaak zijn het baardtrekkers. Ze trekken aan hun eigen baard of aan elkaars baard. Dat doen deze mannen niet. Ze bevinden zich trouwens aan twee verschillende kanten van de kerk 😉.
Man met baard (noordbeuk)
Man met gespleten baard (zuidbeuk)
Distels op het plafond en fleur de lis op de muur
Deze gewelfschilderingen van Schotse zeedistels zijn tijdens een restauratie terug gevonden onder een dikke pleisterlaag.
Schotse zeedistels op de gewelven in de zijbeuken
Muurschildering met Fleur de Lis
Het thema slangen en draken onder het orgel
In naam van Oranje doe open de poort
Glas-in-lood-raam met het verhaal over de inname van Den Briel door de Watergeuzen op 1 april 1572, waarbij Jan Pietersz. Coppelstock een belangrijke rol speelde. Hij was veerman tussen Maassluis en Den Briel.
Coppelstockraam
Op weg naar buiten
Buiten valt meteen een prachtig reliëf op van het huwelijk tussen Willem van Oranje en Charlotte de Bourbon. Ze trouwden op 12 juni 1575 in deze kerk. Het reliëf is in 2021 onthuld.
Binnen de kerk is veel te zien en buiten de kerk is de energie voor mij duidelijk voelbaar. Misschien heeft de volle maan van deze middag de krachtplek extra geactiveerd. Het bezoek op deze dag voelde heel verrassend. Ik ben me ervan bewust dat ervaringen per dag en per maanstand kunnen verschillen. Het zal niet de laatste keer zijn dat ik hier kom. Ben jij ook nieuwsgierig geworden? 😉.
Adres kerk: Sint Catharijnehof 1, 3231 XS, Den Briel
Website: https://www.catharijnekerk.nl/
Openingstijden: De kerk is open voor toeristenbezoek van 1 mei t/m 31 oktober. Van maandag t/m zaterdag van 10.30 tot 15.30 uur
Een stukje geschiedenis: Grootse plannen gevolgd door pech
Het oudste kerkje is volgens de overlevering afgebrand in 1405 en de funderingen ervan zijn bij latere opgravingen terug gevonden. Dan begint in 1417 de bouw van de huidige kerk. Een gevelsteen in de kerk herinnert hieraan. De nieuwe kerk moet mooier en groter worden en passen bij de rijkdom van de stad. Handel en visserij floreren goed. Er zijn plannen voor een grote kruisbasiliek met een driebeukig schip en een ingebouwde toren van vier delen.
De Brielenaren worden achtervolgd door een combinatie van pech. Door verzanding van de Maas komen er minder inkomsten binnen. De toren die zo hoog moest worden stortte na veertig jaar in (1456). Misschien door de bliksem getroffen. Wie zal het zeggen. Er zijn op een later moment roetsporen aangetroffen.
Hoe dan ook zijn de bouwers niet bij de pakken neer gaan zitten. Tussen 1462 en 1482 werd er verder gewerkt aan het grote schip en de huidige toren. Dat schip was moest een lengte krijgen van zo'n 110 meter. Het zou bijna 5 keer zo groot worden als het eerste kerkje. Dat schip is er gekomen.
Dan droogt de geldstroom op en daarmee de mogelijkheden. De plannen van de bouw van de kerk worden aangepast. De toren werd maar een klein beetje hoger dan de eerste toren. De bouw van het koor en de dwarsbeuken wordt stilgelegd. Het is 1482. Na 20 jaar bouwen worden open delen dichtgemetseld en muurtjes voor de bouw van het dwarsschip en het koor worden afgebroken. Hiermee wordt de bouw voortijdig afgerond. Daar staan we nu bij een half afgebouwde kerk...
Bronnen
Geysen, Cois, Monsters , exhibitionisten en ander bizarre wezens in kerken en kathedralen, 2023,
H5: Vreemde vertoningen: p. 209: Baardtrekkers
Vegter, Henk, De Sint Catharijne, een monument van geschiedenis en kunst, 2003
Plattegrond van de kerken op p. 7 (afbeelding 5).
Foto van de heilige Catharina (afbeelding 94).
Het boek is in te zien bij de balie en er zijn kopieën van te koop voor belangstellenden.
Plattegrond door Th. Van Straalen, Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed,
Documentnummer (nummer), CC-BY-SA 3.0 (
Bron)
Websites
'Het eerste kerkje was deels van steen en deels van hout en had een oppervlakte van 11 bij 21 meter. De funderingen zijn daar bij latere opgravingen van terug gevonden' (citaat in artikel: Bob Benschop van het Streekarchief Voorne-Putten). In dit artikel staat ook een stukje over een kluis in de kerk.
Op p. 99 en 100 vind je een stuk over de geschiedenis van de stad en de kerk. De nederzetting wordt in 1257 voor het eerst genoemd. In 1308 krijgt het stadsrechten van de heer van Voorne.
De eerste vermelding van een kerk dateert uit 1280.
Meer over de geschiedenis en het interieur van de kerk. Op de gewelven in de zijbeuken zijn tijdens een restauratie gewelfschilderingen ontdekt met het motief van de Schotse zeedistel. Ze waren verborgen onder een dikke pleisterlaag. werden later, door een dikke pleisterlaag bedekt, bij toeval ontdekt tijdens de restauratie van 1950-1961.
Ja, Ik ben nieuwsgierig geworden! Dankjewel voor weer een mooi verhaal
BeantwoordenVerwijderenDank je wel, Theo! Zeker een keer gaan!
BeantwoordenVerwijderen