Denemarken: een Vikingen monument bij Jelling (1)
Door Joke Visker - juli 06, 2017
Voor me ligt een kaartje met krachtplaatsen met als middelpunt New Grange. Mijn blik blijft rusten op de buitenste cirkel. Daar ligt Jelling getekend boven de Externsteine. Op mijn voorhoofd verschijnen de spreekwoordelijke vraagtekens. Ik heb er nog nooit van gehoord. Wat maakt Jelling zo speciaal en waarom staat het in de rij van krachtplaatsen?...
Jelling ligt op de buitenste cirkel
(Usch Henze - Osning - Die Externsteine, p. 45).
(Usch Henze - Osning - Die Externsteine, p. 45).
Een ruitvorm en een schipvorm
Soms helpt het toeval je een beetje. Laten we dit jaar via Denemarken naar Oslo gaan en laat het stadje zo ongeveer op de route liggen die we voor ogen hebben. Kan ik gelijk even poolshoogte nemen :-).
Voorzichtig begin ik
me te oriënteren. Twee runenstenen en een kerkje komen in beeld, samen met twee
oude grafheuvels. Leuk, maar niet om over naar huis te schrijven, toch?
Ik surf verder over het internet en mijn enthousiasme groeit. Recente opgravingen hebben een grote, ruitvormige omheining in beeld gebracht en op de grond is de vorm van een enorm schip gereconstrueerd. Jelling is een king-size monument uit de Vikingentijd. Even over het hoofd gezien maar zeker een tussenstop waard :-).
Tegen de noordelijke heuvel aangeleund vinden we het kleine witte kerkje. Betoverd door het zonlicht staan we stil bij de oude fresco's in het koor. De decoratie van de kerk valt op door het terugkerende golfpatroon dat oude en nieuwe elementen verbindt.
Luchtfoto Jelling (Jelling guiden 2017-18 p. 40)
Fresco's en golfpatronen in het kleine witte kerkje
Op de vloer markeert een zilveren strip de laatste rustplaats van koning Gorm voor het altaar. Na de bekering van zijn zoon Harald Blauwtand werd hij in gewijde grond herbegraven. Dat is althans de meest logische optie. Want de grafkamer in de noordelijke heuvel bevatte bij de ontdekking alleen de overblijfselen van de grafgiften. Die horen zeker weten bij zijn voorchristelijke begrafenis in 959. Koning Gorm de Oude was de eerste koning in de lijn van het Deense Koningshuis.
Betoverd door het zonlicht staan we stil bij de oude fresco's in het koor
Op de vloer markeert een zilveren strip de laatste rustplaats van koning Gorm
De decoratie is overal doorgetrokken met integratie en verbinding tot doel
We hebben het rijk niet alleen op deze rustige maandag. 's Morgens delen we de ruimte met klassen schoolkinderen-op-excursie, 's middags ontmoeten we mensen-zoals-wij die alle tijd van de wereld lijken te hebben.
De decoratie is overal doorgetrokken met integratie en verbinding tot doel
Twee keer zes apostelen
Twaalf apostelen in gezelschap van Catharina van Alexandria zijn te bewonderen in de ruimte bij het orgel. De zes aan de noordelijke wand dateren rond het jaar1500. De andere zes zijn rond 1900 van het toneel verdwenen. Kennelijk zijn er kopieën van gemaakt. Petrus met de sleutel is de tweede van rechts op de bovenste foto.
De zes originele apostelen aan de noordelijke wand dateren rond 1500.
De in 1900 verdwenen beelden van de andere zes apostelen
Twee oude runenstenen
Voor de kerk staan twee oude runenstenen. De ene is geplaatst door koning Gorm voor zijn vrouw Thyre. De tweede en grotere steen is opgericht door zijn zoon koning Harald ter herinnering aan hen beiden. Hij is de koning die de kerstening van heel Denemarken en Noorwegen op zijn naam heeft staan. Dat staat ook op die steen. Samen met de oudste afbeelding van de Christusfiguur in de Noordelijke landen.
Ik wil er graag in alle rust naar kijken maar op de plaats voor de kerk is het druk. Het kost al moeite om ze zonder bezoekers op de foto te krijgen. We wijken uit naar de top van de zuidelijke heuvel en wachten op een moment-voor-ons-alleen. Zie je ons zitten?
Die kans die we krijgen duurt trouwens maar heel even, net lang genoeg om een foto te maken. Schuift de zon er eerst voor, gevolgd door een begeleider om een volgende groep uitleg te geven. Gelukkig vinden we in het museum gekleurde kopieën. Hier hebben we alle tijd en alle ruimte. We krijgen een duidelijk beeld van de 'Doopsteen' van Denemarken. Je zal toch maar de koning zijn die dit op zijn naam heeft staan :-).
We wijken uit naar de top van de zuidelijke heuvel
We wijken uit naar de top van de zuidelijke heuvel
en wachten onze kans af
'King Gorm made this monument in memory of Thyre his wife, Denmarks grace'
'King Harald ordered this monument to be made in memory
of Gorm, his father, and Thyre, his mother
The Harald who won all Denmark and Norway
and christianized the Danes'
(brochure Jelling Kirke)
Woonplaats van de eerste Viking koningen
Voor mij is de blootlegging van de contouren van het schip en de omringende palissade het meest intrigerend. De gedachte dat Jelling een king-size woonplaats voor de eerste Viking koningen geweest moet zijn wordt bevestigd door archeologen. De oude koning Gorm is oorspronkelijk begraven in de Noordelijke heuvel, in het midden van het grootste Vikinggraf dat tot nu toe gevonden is. De hoekpunten van de palissade zijn zo op het eerste gezicht uitgelijnd op de zomer- en winterzonnewenden. Daar moet ik het mijne van weten :-).
En ik weet het....Vervolg van dit Blog
Noordelijke punt van het schip
Zuidelijke punt van het schip
De oude koning Gorm is oorspronkelijk begraven in de Noordelijke heuvel
Plattegrond van het geheel
Update 28 augustus 2018
Het vervolg op dit blog vind je op
Geplaatst in Denemarken Kerk
Reacties
Een reactie posten