De Externsteine

Het doel van ons korte uitstapje is de Externsteine. Het is een mysterieplaats, die honderden jaren lang als inwijdingsplaats diende. We zijn er eerder kort geweest, maar vandaag hebben we alle tijd. We naderen de rotsformatie vanaf het grote parkeerterrein. Indrukwekkend liggen de grote rotsen voor ons, met mensen als kleine poppetjes eronder en erop...


 Indrukwekkend liggen de Externsteine voor ons, mensen als kleine poppetjes eronder en erop

Stenen met gezichten

De stenen laten 'verschillende gezichten' zien. Soms is er sprake van eenduidigheid, soms van een eigen invulling. De bovenkant van de tweede rots valt als eerste op en doet me denken aan farao Achnaton uit de 18de dynastie...
De kop van de vijfde rots wordt aangeduid als de 'Roeper'. Hij richt zijn blijk naar het zuid-oosten en stuurt zo zijn boodschap naar de piramide van Egypte (1). Zijn hoofd is getooid met een dubbele drakenkop. Draken en slangen staan vanouds symbool voor energie. 


De bovenkant van deze rots doet me denken aan farao Achnaton uit de 18de dynastie
Foto Achnaton: Museum Caïro (2000)

  Vijfde rots met de kop van de 'Roeper' met de draak 

Een hangende persoon

De figuur van een hangende persoon siert de vierde rots. Met zijn armen wijd en gezichtsloos draagt hij zijn lot. Op de plaats van de lever een 'wond' die wijst in de richting van de gekruisigde Jezus. Anderen zien er Wodan in, negen dagen hangend aan de boom. Of misschien Prometheus, die het vuur voor de mensen stal en als vergelding voor die daad aan de wand van de berg geketend werd. Iedereen vindt hier zijn eigen symbool. 


'De hangende'

Het vrouwtje met de 'Wackelsteine'

De figuur aan de zijkant van deze rots doet me denken aan een oud vrouwtje. De steen op haar hoofd is de 'Wackelsteine' en zit al een tijd goed vastgepind om neerstorten te voorkomen. Heeft ze in haar lange hals een geitensikje zoals sommigen menen? (1). Staat ze daarmee symbool voor het hert of de hinde als zonnesymbool? 'Ziege Heidrun' is haar naam. 
De rotsgezichten op de Externsteine krijgen verschillende invullingen. Pas als ik nog een keer extra goed kijk zie ik de veel grotere figuur met een sik. Het is dus maar hoe je kijkt en wat je ziet. Kiezen wat bij je past zou ik zeggen. Voor mij geen hertenvrouwtje :-).


 

Op de foto met de 'Wackelsteine' probeert mijn oude vrouwtje de steen op haar hoofd te houden

De eerste drie stenen

De eerste drie rotsen zijn het nader bekijken waard. Een klim naar de tweede en derde rots behoort tot de mogelijkheden. Is er over de altaar-nis op rots 3 voldoende eenduidigheid, over het reliëf van de kruisafname op rots 1 verschillen de meningen des te meer. De Externsteine hebben zo hun eigen geheimen en hun eigen invulling. 
Verstoringen en aanpassingen aan de eigen zienswijze in het verleden dragen bij aan verwarring. Waar de een de nadruk legt op de christelijke kruisafname, legt de ander het zwaartepunt bij het onderste, voor-christelijke (Keltische) deel. 
Bij het bovenste deel van de kruisafname is de op een boom gelijkende figuur  gebogen onder het gewicht van een persoon. Een palmboom, roept de ene partij. De Irminsul (3) weerleggen anderen. De man en de vrouw op het onderste deel verbeelden Adam en Eva met de slang. Maar kan het hier ook gaan om een voorchristelijk uitbeelding? Klopt het dat het oorspronkelijk ging om een man en een vrouw, aan weerskanten van de levensboom, met de slang als teken van vruchtbaarheid en energie? Ze richten hun blijk naar de hemel. Heb je gezien dat de vrouw (links) een ketting draagt die lijkt op die van Keltische godinnen? Die zwaan bij de voeten van het paar is niet goed herkenbaar, maar past bij het thema van vernieuwing van leven (4). Wat is er weggebeiteld en wat is er toegevoegd? De meningen over de betekenis liggen hier ver uit elkaar. 


Het tableau van de kruisafname, ooit in kleur vervaardigd


De gebogen Irminsul (= wereldboom)


Adam en Eva met de slang of een man en een vrouw die naar boven kijken?


Reconstructie van de kruisafname zoals die geweest moet zijn

Petrus met de sleutel

We zijn de hoek nog niet om of lopen tegen een tweede raadsel aan. Hier vinden we Petrus met de sleutel. Of een Keltische Wachter die uit een vroegere periode stamt? Eerlijk gezegd ziet hij er in mijn ogen veel ouder uit dan de figuren in de kruisafname. Ik citeer een klein stukje: 'Als de bruidegom zich naar de grot van de bruid begaf, passeerde hij een in de rots uitgehouwen wachter, een mens, in zijn hand een sleutel dragend, in een hoek van 23 en een halve graad (de hoek die de aardas maakt t.o.v. de zonnebaan)' (2,5). Waar komt die bruidegom vandaan en waar gaat hij naar toe? 


Petrus en de sleutel of een Keltische Wachter?

Komvormige holte

Naast de kruisafname ligt een grot met een komvormige holte in de vloer tegen de muur. Er zijn meerdere kamers, vensters en ingangen (6). De bruidegom uit het citaat is op weg naar zijn bruid die op hem wacht in die grot. Bracht hij de nacht door in de sarcofaag? Wachtte de vrouw hem op in het eerste zonlicht dat de grot verlichtte en kwamen ze hier samen om zich te verenigen? 
Werd hier de inwijdingsrite van het Heilig Huwelijk volvoerd? De uit een stuk gehouwen sarcofaag doet me sterk denken aan die van de Koningskamer in de piramide van Cheops in Egypte. Of ik ook hier in zou passen betwijfel ik. De holte voor het hoofd lijkt me erg klein. 


In de grot is een komvormige holte uitgehouwen tegen de muur


Maakte de sarcofaag onder aan de rots deel uit van een oude inwijdingsrite?


Sarcofaag in de Koningskamer van de Piramide van Cheops (2000)

Het bovenste deel van de tweede rots

Langs uitgesleten traptreden vinden we onze weg naar het bovenste deel van de tweede rots. Daar vinden we een uitkijk plateau. In het midden een vierkant blok met wat inscripties. Kan best graffiti zijn, ik heb geen idee. Kan het een restant zijn van de Irminsul waar over gesproken wordt? De weg naar boven wordt deels gevormd door half versleten traptreden. Naast de sarcofaag leiden oude traptreden naar een plek in het niets. 


In het midden van het plateau een vierkant blok met wat inscripties. 


Uitzicht op rots 2

Sacrale ruimte met altaar

We wagen ons aan de klim naar de derde rots. Daar vinden we de sacrale ruimte met het altaar. Ook hier vinden we aanwijzingen voor de midzomer viering. Een gat boven het altaar vangt de zon op als ze haar hoogste punt in het noord-oosten bereikt. De zon schijnt er op de langste dag recht naar binnen. 
Op de altaarsteen stond in oude tijden een zonnewijzer onder de ronde opening. De schaduw ervan vormde met het zonnelicht een door midden gedeelde cirkel op de tegenoverliggende muur. Aan de voet van de rots met de sacrale kamer zijn nog traptreden die naar de heilige zuil 'Irminsul' voerden. Die heb ik even gemist :-).


De klim naar boven is de moeite waard


De sacrale ruimte met het ronde gat boven het altaar


De zon vormde samen met de zonnewijzer een gedeelde cirkel op de tegenover liggende muur


Terugblikken naar de eerste rots


Zicht op rots 3 met de 'Wackelstein'


De brug verbinding gezien vanaf de voorzijde


De rotsen vanaf de overkant van het meer


Met de voeten in het water


Wervelende energie terug te zien in de bomen


Zelfs de wortels draaien mee


Even goed kijken en de takken wegdenken.
Zie je dan ook een brullende beer?


Adres

Externsteiner Str. 35, 32805 Horn-Bad Meinberg, Deutschland

Noten

Een uit hout of steen gestileerde boom, bestaande uit een stam en twee aan 't eind omkrullende takken. Ir = God, min = liefde, sul = zuil. Ook gezien als de wereldboom en belangrijkste symbool uit het Matriarchaat.
De zwaan staat symbool voor het halen en brengen van zielen, vergelijkbaar met het thema van de ooievaar.
De wachter bergt nog meer kosmische maten in zijn figuur.  
Je kan de grot bezichtigen onder leiding op zaterdag, zondag en feestdagen om 11 uur. 
Groepsrondleidingen zijn ook mogelijk.


Gerelateerde blogs


Bronnen

Osning - Die Externsteine - Usch Henze (2006)
Het Zonnejaar - Mellie Uyldert, p.136-139 (1981)

Websites

Info Externsteine: link 
Aanvullende informatie Irminsul op deze Franse site 

Aan de rand van Vézelay (Les Fontaines Salées)

Het bord met het logo van een labyrint wijst ons de weg naar de geneeskrachtige bronnen van Les Fontaines Salées. Het is hoogzomer en we genieten van wat groeit en bloeit in de berm. De weg ernaar toe lijkt eindeloos. Soms lijkt anderhalve kilometer verder dan gedacht en dat is vandaag het geval. Vreemd genoeg lijkt de terugweg daarna een stuk korter. Misschien omdat de kerktoren in de verte belooft dat we er snel zullen zijn :-).



Het bord met het logo van een labyrint wijst ons de weg naar Les Fontaines Salées


Het is hoogzomer en we genieten van wat groeit en bloeit in de berm

Archeologisch terrein

Eenmaal ter plaatse nemen we de tijd om de verschillende delen van het terrein te verkennen. We vinden de resten van de Romeinse thermen, de cirkelvormige ruimte waar de Keltische Godin werd vereerd en de put waarin zowel Romeinse als Keltische offers gevonden zijn. 
We lopen een soort route langs vierkante waterputten en proberen de gasbelletjes met het fototoestel te vangen. Het water van de bronnen is zout, licht radioactief en geneeskrachtig en de bronnen zijn al meer dan 4300 jaar oud. 
De Kelten vereerden er de godin Soelis (= Sula), de Romeinen hebben er een tempel voor de godin Minerva opgericht. Het was niet zo dat ze de Keltische plek hergebruikten. Hun tempel stond er een beetje naast. 

Duikend in de geschiedenis kom ik tot de conclusie dat dit de plek moet zijn waar het allemaal begonnen is. De historische balk op het informatiebord laat hier geen twijfel over bestaan. 
Heeft het energetische centrum zich in de loop der tijden verplaatst van de Fontaines Salées naar St. Père? Of moeten we het zoeken bij Vézelay op de Colline Eternelle met bovenop de beroemde basiliek van Sainte Madeleine? 


Romeinse en Keltische resten van gebruik


De archeologische vondsten geven een beeld van het eerste ontstaan


De bronnen getuigen van een eeuwenlang gebruik van deze plek


Resten van de thermen


Het water bevat heliumgas en zout

De kerk van St. Pére 

Heeft er in de Middeleeuwen een reusachtig klooster in St. Père gestaan, waarvan de Gotische kerk een overblijfsel is? Die kerk is op zich inderdaad behoorlijk groot voor zo'n klein dorpje. Heeft er mogelijk dan nóg vroeger een belangrijk (Keltisch) heiligdom op die plek gestaan? 
Sietse van der Tuin gaat er in zijn boek van uit, dat het sterkste leycentrum bij de 'Notre Dame' de St. Père gesitueerd is. Ligt daar een onopgemerkte krachtplek en lopen we er klakkeloos aan voorbij?


'Notre Dame' de St. Père

Onderaan de berg

Duidelijk is dat het eerste klooster door iedereen die er iets over meldt 'onder aan de berg' gesitueerd wordt. Maar wat houdt 'onder aan de berg' precies in? In mijn naïviteit projecteer ik dat eerste klooster letterlijk onderaan de berg, dus aan de voet van de Colline Eternelle. 
Wat als dat eerste nonnenklooster twee kilometer van de berg gesitueerd was? Dan stond het onderaan de berg in St. Père sous Vézelay! We hebben de weg van St. Père naar Vézelay te voet afgelegd, dus het zou best kunnen


Met de kerktoren in zicht lijkt de terugweg een stuk korter

De Schorpioenberg

De meningen lopen uiteen. Duidelijk is dat er eerst in St. Père gebouwd is en dat men later zijn toevlucht heeft gezocht boven op de berg. 
Dat die berg van oudsher de naam Schorpioenberg draagt heeft me aan het denken gezet. Waar komt die naam vandaan? Was de oorspronkelijke plaats verbonden met het sterrenbeeld? Of wordt er een relatie gelegd met het dier Schorpioen en wat is dan de symboliek?  Heeft het iets te maken met de energie van de berg? 
Ik lees op een blog dat de naam Schorpioenberg afgeleid is van de vorm die van bovenaf te zien is. En dat het sterrenbeeld Schorpioen boven de basiliek staat op de naamdag van Maria Magdalena. Maar gold dat dan al bij de bouw in de Middeleeuwen? Of is het een soort uitleg die goed past bij de naam?


Colline Eternelle of Schorpioenberg met de basiliek

De Basiliek

En de basiliek op de Colline Eternelle dan? Ik heb tekeningen gezien van energielijnen die door de kerk lopen, en ik heb die energie ook ervaren. 
Tijdens de Zomerzonnewende vormt de zon een pad van licht door de basiliek. Op oude kaarten is rechts naast de kerk een dolmen getekend. En in oude geschriften wordt gesproken over een Zwarte Madonna in de crypte. Niet zomaar een kerk op zomaar een plek dus.


La Madeleine in Vézelay

Ligging op een ovaal

Ik vind informatie over vier ovalen die in lang vervlogen tijden rond het stadje Sens geprojecteerd zijn. Vézelay is gesitueerd op de eerste ovaal, en kruist die bij de rivier de Cure. 
Ik werp een blik op de kaart om te constateren dat wel geldt voor St. Pére, maar niet voor het huidige Vézelay. Deze ovaal zou mogelijk afgegrensd geweest zijn door dolmens, die op zhun beurt in Christelijke tijden weer vervangen zijn door abdijen. Die dolmen vinden we terug op de plattegrond. 
Heeft er dan niet alleen in Vézelay maar ook in St. Pére een dolmen gestaan?


Oude kaart met rechts de dolmen getekend (met toestemming van de auteur)


Kaart met energielijnen op de plattegrond (met toestemming van de auteur)

Een abdij in Vezeliacum

Op deze manier komen we er niet uit. Maar elk verhaal heeft gelukkig twee kanten. Zo heeft een graaf van Parijs in 858 een abdij gesticht in Vezeliacum, aan de oever van de Cure. De naam van die graaf was Girart en Vezeliacum hoorde tot zijn bezit. St. Pére is een goede gegadigde voor deze eerste abdij. Dan zou er sprake zijn van laag-Vézelay en hoog-Vézelay. 

Dat St. Père zijn eigen energetische verhaal heeft geloof ik wel. En misschien ook wel zijn eigen dolmen. 
Dat de basiliek in Vézelay op een krachtplek staat wordt bevestigd door de dolmen en de Zwarte Madonna. 
Al met al levert deze zoektocht me meer vragen dan antwoorden op. Resoluut pak ik mijn agenda en boek drie nachten in ons vertrouwde hotel (Hôtel A La Renommée). We slapen aan de ene kant van de weg, en ontbijten aan de andere kant. Alleen even opletten bij het oversteken :-).





Bronnen 

Fysica van de heiligheid - Sietse van der Tuin: p. 260-267
Atlantis - Marcel Mestdagh


Internet: 


Aan de rand van Vézelay (Saint Père)

We overnachten in een klein familiehotelletje in Saint Père. Het ligt aan de voet van de berg met bovenop de beroemde basiliek van Vézelay. We zijn er eerder geweest en als een soort gewoontedieren keren we terug naar een plek die we al kennen. We hopen dat we de kerk in het kleine dorp dit keer kunnen bezichtigen. Door werkzaamheden het jaar daarvoor was het gebouw niet toegankelijk. Maar dit keer leven we ons uit...

Saint Pére sous Vézelay

Het kleine Saint Père sous Vézelay blijkt beroemd om zijn 800 jaar oude kerk, de Église Notre Dame de Saint-Père. Met de bouw ervan is al rond het jaar 1240 begonnen. Het duurt nog tot de 16e eeuw voor de kerk in gebruik genomen wordt. 


Eglise Notre Dame de Saint Père    

Over de stichting is weinig bekend. In het voorportaal is een afbeelding gevonden van een man en een vrouw. Aan de kleding te zien zijn ze niet onbemiddeld. De man heeft een maquette van de kerk in zijn handen. De vrouw lijkt een boek te dragen. Ze worden gezien als donateurs van die grote kerk in dat kleine dorpje, want veel inwoners heeft het niet. 


Man en vrouw met maquette van de kerk

Een oudere kerk

De Notre Dame Saint Père was bedoeld als opvolger van een oudere kerk in het dorp. De ruïnes daarvan zijn nog zichtbaar. Bijzonder is dat die oude kerk gewijd was aan de apostel Petrus: Église St. Pierre. Het dorp heeft zijn naam daar aan ontleend. 
Saint Père heeft een rijke geschiedenis. Het was al een nonnen-klooster rijk in de negende eeuw. Door aanvallen van de Noormannen werd het  verwoest. Bovenop de heuvel van Vézelay werd daarna een nieuw klooster gebouwd. Ditmaal voor monniken. Het geheel groeide uit tot de basiliek van Sainte-Madeleine. Het kan verkeren.


Ancienne Eglise Saint Pierre



De ruïnes van de oude kerk zijn nog zichtbaar

Église Notre Dame de Saint Père    

De nieuwe kerk is gewijd aan de Notre Dame. Het wekt mijn belangstelling. De beeldhouwwerken aan de voorkant direct naast de toren tonen de figuur van Jezus met iets er onder beide Maria's: rechts Maria Magdalena met de kruik, links de Maagd Maria met de kroon. Dus op de foto zie je Maria met de kroon links en Maria met de kruik rechts.
Hoe verwarrend dat kan zijn ontdek ik als ik een bezoek breng aan de abdij van Pontigny. Het Mariabeeld in deze abdij stelt me voor een raadsel. Ze staat in het zuidertransept van de abdij, met kroon en losse haren. Zonder kind, maar ook zonder kruik....Ik schreef er dit blog over (2)


Tympaan met Jezus en de beide Maria's 


De toren met op de vier hoeken een engel


Toegang door drie poorten


Twee uitgelichte beelden aan de buitenkant 


Voorportaal, met in het midden de tombe van 'Dame Gaudir - Guilbourg'

Ik ontdek de Fleur de Lis op een pilaar . De pilaren verschillen. 


        Fleur de Lis op het kapiteel                 


De pilaren verschillen

Verwijst het Tempelierskruis tussen de twee engelen naar de grote kathedralen die gewijd waren aan Notre Dame? Het intrigeert me. 


Twee engelen met kruik en Tempelierskruis?

Het Museum

In het museum gelegen naast de kerk vind ik een beeld van Maria Magdalena en krijg toestemming voor een foto :-). 


Maria Magdalena in het aangrenzende museum

In 2023 brengen we opnieuw een bezoek aan de kerk. We vinden Maria Magdalena terug in een van de zijkapellen, samen met andere ornamenten. Inclusief de kop van een Groene Man 😉.
De kerk oogt een stuk lichter door de restauratie. Buiten zijn een aantal elementen al 'onder handen' genomen. 


In 2023 vinden we Maria Magdalena in de kerk terug


Tien wijdingskruizen in het schip 

Op weg naar de geneeskrachtige bronnen

We vervolgen onze weg naar de geneeskrachtige bronnen van Les Fontaines Salées. Het bord met het logo van een labyrint (1) wijst ons de weg naar een oeroude plek....


We volgen het bord met het logo van een labyrint 


dat sprekend lijkt op het verdwenen labyrint van Reims

Dit blog krijgt hier een vervolg



Adres

5 Rue de l'Église, 89450 Saint-Père, Frankrijk