Sterrenkruid /ˈstɛrənkrœyt/

Abonneren

Schuddebeurs: bos met een legende

Schuddebeurs ligt op een steenworp afstand van Zierikzee. Heeft hier in een ver verleden een heiligdom van de godin Circe gestaan? Naar zo'n plek wil ik wel toe, alleen al om het verhaal dat erover verteld wordt....  

Het bos bij Schuddebeurs

Herkomst van de naam

 Schuddebeurs ligt op een paar kilometer afstand van Zierikzee en ik las er over in het boek 'Het Zonnejaar' van Mellie Uyldert. Op bladzijde 142 en 143 legt ze een verbinding tussen de godin Tsiertse (Circe), waarvan de stadsnaam Zierik-Zee afkomstig zou zijn met de plek waar nu het bos is. 
De schrijfster ontleent deze informatie mede aan twee Belgische schrijvers: De Grave en Cailleux, die op hun beurt geciteerd worden door Ernst Gideon. Zij verplaatsen het verhaal van de Odyssee naar West Europa en laten de held landen op de grens tussen Schouwen en Duiveland, toen nog gescheiden door een kreek, de Gouwe. 

De legende

Kort samengevat vertelt de legende dat Odysseus en zijn mannen kennis maken met de godin Circe, waarna de mannen door haar in zwijnen worden veranderd. Odysseus zelf ontkomt aan dit lot en aan het eind van het verhaal krijgen de mannen hun menselijke gedaante weer terug. Dit gaat gepaard met een geweldige kracht, waardoor het eiland met de eilanden die in de buurt liggen ervan schudden. Vandaar de naam Schuddebeurs. Ook de naam Beveland zou hieraan ten gronde liggen. 
De naam Schuddebeurs wordt door anderen verklaard door de tolheffing, die in vroegere tijden plaatsvond (met je beurs schudden). Ik vond een foto van het tolhuisje op de website van oude ansichten.

Het Klooster Sion

 In Schuddebeurs heeft het klooster Sion gestaan (1434). Het behoorde toe aan de Kartuizer monniken. Op een luchtfoto zijn de  omtrek en de resten ervan te herkennen. 'Op de grond is er niets meer van te zien, maar waar het echt lag is vanuit de de lucht erg goed te zien: achter een huis aan de Kloosterweg te Schuddebeurs. De vertrekken, waar ooit de Kartuizer monniken zaten, staan afgetekend in de gerst'.
Een foto ervan is te vinden op de site van Joop van Hout. De weg rond het dorp heet dus niet voor niets Kloosterweg. 
Op de kruising met de Heesterlustweg staat de boerderij Zorgvliet. Resten van het klooster zijn daar gevonden tijdens het bewerken van het land. Dit zou betekenen dat het oude klooster in het kleine stukje bos aan de oostkant gezocht moet worden. Of om preciezer te zijn, aan de grens daarvan.

De tempel van de godin

In het boek wordt vermeld dat het klooster gebouwd is op veel oudere fundamenten van cyclopische bouw. Op die plek heeft het heiligdom van de godin dus eens gestaan te midden van eiken, zoals bij de Kelten gebruikelijk was. Het paleis van de godin was van alle kanten zichtbaar. Schuddebeurs ligt vlakbij de tempel die er ooit stond. Ik citeer: 'Er is daar een bebost heuveltje en een veldje, waar een bijzondere sfeer voelbaar is, zoals wij zelf enige jaren geleden voelden'. Kijk, en naar zo'n plek wil ik wel toe, alleen al om het verhaal dat erover verteld wordt. 

Een aantal dingen zijn zeker waar. De energie van het grotere bos is verstild. Dat het nou echt op een heuveltje ligt kan ik niet zeggen, maar het ligt er wel van alle kanten zichtbaar vanuit de vlakke polder. Het kleine stukje bos aan de oostelijke rand voelt anders aan. Een heuvelachtig terrein van een verdwenen buitenplaats is hier bewaard gebleven. 
Ook dit zal hét heuveltje waar ik  naar zoek  niet zijn. Omdat ik boeken van de aangehaalde schrijvers: De Grave, Cailleux, en Gideon zelf niet gelezen heb kan ik daar geen oordeel over vellen. Maar samen met het verhaal en de voelbare energie is het voor mij een plek waar ik zeker vaker heen zal gaan. Want met of zonder verhaal: het is een bijzondere plek.



In het bos is een verstillende energie voelbaar





Adres

 Ingang grotere gebied: naast Buitenplaats Mon Plaisir: Donkereweg 72, Schuddebeurs, bij Zierikzee. De buitenplaats zelf is privé eigendom en niet toegankelijk voor publiek.



Routebeschrijving

 Schuddebeurs is bereikbaar vanaf de rotonde in Zierikzee,ga  rechts de (Lange) Blokweg op. Bij ANWB bord Schuddebeurs , linksaf Sint Joostweg inslaan. Rechtsaf Donkere weg op, Parkeerplaats links naast  Mon Plaisir 

Ingang kleinere gebied: Rijd terug over de Donkere weg en ga bij de 'driehoek' (zie kaart) linksaf de Heesterlustweg op. Kort daarna is rechts de ingang naar dit natuurgebied. 

Bronnen

 Het Zonnejaar - van Mellie Uyldert. P. 142, 143
Schrijver waarnaar verwezen wordt: Ernst Gideon - Homerus, zanger der Kelten 

 Websites

 https://www.vvvzeeland.nl/nl/schuddebeurs-oid101092/
http://defotograaf.eu/blog/klooster-sion-noordgouweschuddebeurs-na-eeuwen-weer-zichtbaar/















Wil je een berichtje ontvangen als ik een nieuw blog publiceer?
Stuur dan een mailtje naar sterrenkruid@gmail.com, dan zet ik je op de lijst.

Of volg me via RSS: Posts

Egypte: de Sfinx en de dierenriem

We bezochten Egypte een tiental jaar geleden voor het eerst. Tijdens die reis verkenden we de hoogtepunten. De piramides en de Sfinx stonden vanzelfsprekend op het programma. Sfinx bewaart haar geheimen goed. Mensen zoeken naar haar betekenis en schatten haar leeftijd. Over die leeftijd is veel te doen. Want ze is oud, zeggen de alternatieve onderzoekers. Heel oud. Er is een verband met de grote ramp waarbij Atlantis onder de golven verdween...

Kenmerken van vier dierenriemtekens

De sfinx  is oud, zeggen de alternatieve onderzoekers. Heel oud. Er is een verband met de grote ramp waarbij Atlantis onder de golven verdween. Dat was in het tijdperk Leeuw. Inmiddels naderen we het Watermantijdperk en zijn we een halve cyclus verder (de hele cyclus duurt 25.920 jaar). 
Sfinx heeft een stukje Leeuw in zich, en ook een stukje Waterman. Er lijkt dus een relatie te zijn met de dierenriem. De vier tekens die bij elkaar horen zijn : Leeuw, Waterman, Stier en Schorpioen. De Adelaar wordt gezien als de opgestegen vorm van Schorpioen. Sfinx zou deze vier elementen in zich dragen. Hij heeft het lichaam van de Leeuw, de poten van de Stier, het hoofd van de Mens (Waterman) en de vleugels van de Adelaar. Sfinx is wat verweerd, dus niet alle kenmerken zijn meer herkenbaar. Om je de waarheid te zeggen mis ik bij dit exemplaar de vleugels (1).


Op het plaatje hieronder zijn in ieder geval het lichaam van de Leeuw en het Hoofd van de Mens te herkennen. We kochten de kaart in Caïro. Nadat we met onze groep de hele voorraad kitsch-kaarten :-) hadden opgekocht sloot de betreffende Egyptenaar zijn deuren. Ik vermoed dat hij in een kwartier een weekgeld had verdiend. Hij plezier en wij plezier :-). 



De Melkweg oversteken

Het bijzondere is dat de tekens Stier en Schorpioen vlak in de buurt van de Melkweg liggen. Alsof het opstapplaatsen zijn voor de reizen naar het hiernamaals (en terug). De Zonnegod Horus stak de Melkweg elke dag twee keer in zijn bootje over. Maar wat in het klein plaatsvindt, gebeurt ook in het groot. Twee keer in een grote cyclus van 25.920 jaar steekt de Zon de Melkweg over. 
Eerder las ik dat onze Zon rond 2012 uitgelijnd stond op de Centrale Zon. Ik kon er geen plaatje bij bedenken. Maar Horus die de Melkweg oversteekt kan ik me goed voorstellen. Ik maakte een uitdraai van de sterrenhemel op 21 december a.s. Natuurlijk kun je dan niet zien waar de Zon zich bevindt. Maar als je het scherm op nachtstand zet, dan zie je, dat het bootje van Horus midden op de Melkweg vaart. De oversteek is dus begonnen. Dat dit geen jaarlijks evenement is legt de schrijver uit in zijn boek. Ik vind het een boeiende gedachte. Vertelt Sfinx ons door zijn ligging en zijn vorm over dit bijzondere moment?

Noten

(1) De vier tekens die hier genoemd worden vormen een kruis in de horoscooptekening als afspiegeling van de hemel. In het boek: De Grote Galactische Conjunctie van Jan Wicherink wordt dit het Galactische Kruis genoemd. 

Gerelateerde blogs

https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2013/01/hemelkaart-gecodeerd-met-dubbele.html

Wil je een berichtje ontvangen als ik een nieuw blog publiceer?
Stuur dan een mailtje naar sterrenkruid@gmail.com, dan zet ik je op de lijst.

Of volg me via RSS: Posts

De Godin van Malta en haar tempels

In 2003 bezochten mijn man en ik voor het eerst het eiland Malta. Wat mij vooral trok waren de verhalen over de tempels, die tot de oudsten van de wereld behoorden. De tempels hebben ronde vormen, die geassocieerd worden met het lichaam van de godin. Ze bestaan uit reuzenblokken, passend in elkaar gezet zoals zoveel megalitische gebouwen...


Nationaal Museum Valletta

De Ggjantija tempels op Gozo

De oudste tempels zijn te vinden op het eiland Gozo, waar een dubbele tempel bewaard is gebleven. Om die te zien moet je overvaren. Ggantija bezit de meest 'complete' tempel met hoge muren. 
De vorm van de godin is goed te herkennen, zeker als je van bovenaf kijkt. Alle Maltese tempels waren van oorsprong overdekt en lieten weinig licht binnen. De ruimten tussen de binnenmuren en buitenmuren waren gevuld. 


Binnen
De tempels van Tarxien

Op Malta zijn meerdere vrouwenbeeldjes gevonden. In de tempel van Tarxien vonden we de Grote Moeder. Alleen de onderste helft is al imponerend. Het oorspronkelijke beeld is ooit drie meter hoog geweest.


Tarxien: de Grote Moeder


Stenen versierd met spiralen


Spiralen en diervormen


Meer spiralen


Bewaard gebleven structuren


Ronde vorm van de tempel


Opgebouwd uit grote stenen


Alle Maltese tempels waren van oorsprong overdekt 
en lieten weinig licht binnen

Het Hypogeum

Malta heeft behalve bovengrondse tempels ook een onderaardse tempel: het Hypogeum. Dit is uniek voor de wereld. Het Hypogeum is mondjesmaat te bezoeken. De rondleiding is computergestuurd met lampen die oplichten bij bepaalde delen van het verhaal van de gids. De schoonheid wordt verzwakt door loopplanken en ijzeren hekken. Maar toch! 
Een rondleiding kan van te voren geboekt worden, maar het is streng verboden om er foto's te maken. 
Op deze site vind je o.a. foto's van deze ondergrondse tempel:
https://heritagemalta.mt/explore/hal-saflieni-hypogeum/

                                       

Hypogeum  

  

Maquette

      
Slapende Godin (foto museum Valletta) 

Hier is het beeldje van de slapende godin gevonden. Over deze godin gaat het in het boek Soul Body Fusion van Jonette Crowley. De auteur channelt de energie en de woorden van de godin Ashtatara. 
Zij wordt door Hubert en Dagmar Zeitlmair geïdentificeerd als de koningin van Atlantis. 

Is Ashtatara de slapende godin die tot ons spreekt? Variaties van haar naam komen we tegen bij jongere godinnen als Ishtar, Ashtarte, Tara. 
Haar symbool is de zonnegraal en haar boodschap gaat over het wekken van de graalcoderingen binnenin ons. Haar verhaal doet me denken aan het sprookje van Doornroosje, diep in slaap en goed beschermd wachtend tot de prins haar wakker kuste. 

Van de Moedergodin naar Maria

Overal vind je bij de huizen Maria-met-kind beeldjes ingemetseld. De energie van de godin op Malta is getransformeerd nog steeds aanwezig. Zomaar een paar voorbeelden...


Ingemetseld Maria beeldje




Adressen

Tempels Gjantija: Triq John Otto Bayer, Ix-Xagħra, Malta (eiland Gozo)
Tempel Tarxien: Triq It Tempji Neolitici, Ħal Tarxien TXN 1063, Malta
Hypogeum: Triq Ic Cimiterju Raħal Ġdid, PLA 1116, Malta
Nationaal Museum Valletta: Republic St, Valletta, Malta


Gerelateerde blogs

https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2015/05/de-legende-van-sansuna.html
https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2015/05/verborgen-in-de-tuin-van-een-hotel.html
https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2015/06/van-de-aardbodem-verdwenen.html
https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2015/06/de-mosta-dom-op-malta-is-omgeven-met.html
https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2016/06/de-vrouwe-de-grot-en-de-bron.html
https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2014/12/zonnewendes.html
https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2017/08/stenen-en-spiralen-ze-trekken-als-een.html

Bronnen

The Hal Saflieni Hypogeum 4000 BC-2000 BC, Edited by Anthony Pace, National Museum of Archeologie, Museum department Pagina 12.
Soul Body Fusion - Jonette Crowley, 2011
Die Saülen van Atlantis - Hubert Zeitlmar, 2001

Wil je een berichtje ontvangen als ik een nieuw blog publiceer?
Stuur dan een mailtje naar sterrenkruid@gmail.com, dan zet ik je op de lijst.

Of volg me via RSS: Posts

Vrouw Holle en de Vlier

De Vlier heeft de bijnaam: 'Moedertje Vlier'. Dat zegt iets over hoe we haar beleven. Ze leert ons verschillende kanten van het leven zien. Alles heeft een einde, maar ook weer een begin. Zo symboliseert de Vlier de energie van geboorte en dood. We zien dat terug in de winterzonnewende. De Vlier staat in verbinding met de Godin en wordt in één naam genoemd met Vrouw Holle. In het sprookje bewaakt ze de grens met de onderwereld, maar is die wel zo donker als we ons voorstellen? 

Signatuur en typologie

In het voorjaar wordt de Vlier bedekt met een zee van witte, tere schermen. Het geeft haar een 'vriendelijk' gezicht. Ze doet me denken aan een jonge bruid, of jonge maagd voor wie dat een betere benaming voor haar vindt. In het najaar hangen haar zware trossen zwarte bessen  aan hun steeltjes naar beneden.  Dan treedt ze met haar donkere kant naar voren en vind ik haar best een beetje streng. 

De verschillende kanten van de Vlier kun je vergelijken met twee eigenschappen. De ene kant ziet er uit als een lief kwetsbaar meisje. De donkere kant geeft een strenger beeld van verantwoordelijkheid dragen en misschien wel veel moeten van jezelf. Daardoor kan je in de kramp schieten. 
Je kan er dan voor kiezen om die strenge kant te verhullen door extra lief te zijn. Daardoor raak je uit balans. Vlier helpt je dan om evenwicht te vinden. Dus ben je te lief of ben je te streng? Vraag Vlier om hulp. Ze staat altijd voor je klaar 😉.

Geneeskrachtige eigenschappen

Lichamelijk helpt Vlier om je weerstand te verhogen. In de bessen zit heel veel vitamine. Het ondersteunt je bij verkoudheid en hoesten, bij hoofdpijn en keelpijn. Eigenlijk zijn dat de tekenen dat je even ruimte moet maken in je leven. Even op adem komen en dingen loslaten. Heb je Vliertinctuur nodig? Of Vliersiroop? Op de site van de Gulle Aarde vond ik het recept voor een hoestdrank.
Je kan ook Vlierthee kopen. Dat helpt goed bij koorts. Je gaat er van zweten en daarmee voer je schadelijke stoffen af. Vlierbloesem, lindebloesem en kamille is een goede combinatie voor zieke kinderen. Je kan ook Vlierbessenjam maken. Wel opletten met die bessen trouwens, en alleen eten als ze helemaal rijp zijn. En zelf zou ik ze altijd koken. 


De Drievoudige Godin

Haar kleuren gaan van wit via rood naar zwart en hiermee symboliseert ze de Drievoudige Godin. Het wit staat voor de maagdelijke (ongebonden) periode in het leven van de vrouw, het rood voor de periode waarin ze de fase van moeder bereikt, het zwart voor de periode waarin ze haar wijsheid uit mag dragen als grootmoeder. Oud is ze, wijs geworden door het leven. Crone wordt ze wel genoemd. Zo vertegenwoordigt ze de drie aspecten van de drievoudige godin: de jonge vrouw, de moeder en de oude wijze vrouw. 

'Moedertje Vlier' dus. Ze verandert gedurende het jaar en staat daarmee symbool voor transformatie. Maar na de donkere periode volgt weer de tijd van bloei en begint de cyclus opnieuw. 
Vlier groeit in het wild. Ze kiest haar eigen plekje. En als je haar zoekt, laat ze zich volop vinden. 


De Vlier in verschillende fases 

De woonplaats van Vrouw Holle

Volgens de overlevering woont Vrouw Holle in de vlier. En met Vrouw Holle moet je voorzichtig omgaan. Ze beschermt je als je haar waardig benadert. Je neemt je hoed voor haar af en gaat haar niet met de botte bijl te lijf. Want als je dat doet zal je het weten! 
Mensen hielden rekening met Vrouw Holle. Je verbrandde geen vlierhout en je maakte er geen wiegjes van (want dat zou heel erg dom zijn!). Je plantte de vlier bij het huis als je trouwde en vroeg daarmee de zegen van Vrouw Holle. Een vlier vrijwaarde het huis voor blikseminslag en door haar geur hield de struik de vliegen op een afstand. En stel dat je bang bent dat er een heks bij je over de vloer wil komen... Dan kan je twijgjes uit de derde loot kruisgewijs op de deurmat leggen. Als er dan iemand aankomt waarvan je denkt dat het een heks is, komt die niet over de mat heen. Je moet het allemaal maar weten 😊.

Tekening uit: The Tree Ogham
 Written and illustrated by Glennie Kindred

De deur naar de onderwereld

De Vliermoeder bewaakt de deur naar de onderwereld en wordt geassocieerd met dood en transformatie. Daarmee komen we op het terrein van de planeet Pluto. Wie kent niet het sprookje van Vrouw Holle, waarin de stiefdochter via een put in de onderwereld terecht komt en na hard werken beloond wordt met goud? De eigen dochter van de vrouw komt ze er minder goed vanaf en wordt als dank met pek overgoten. Vrouw Holle wordt geëerd en laat ook nu nog van zich horen. Als ze haar haar kamt schijnt de zon, als ze de was doet regent het en als ze de bedden schudt valt er sneeuw.  Hadden we het nou over de onderwereld of over de bovenwereld?

Het sprookje van Vrouw Holle

Het sprookje van Vrouw Holle is niet zomaar een sprookje. Er zit verborgen symboliek in waarnaar we in onze tijd een beetje moeten zoeken. Wat we er sowieso van meegekregen hebben als kind is dat we beloond worden als we ons goed gedragen. Maar is dat wel het hele verhaal? 
Als je weet wat je leest wijst het sprookje naar de inwijding van het meisje tot vrouw. Door de val in de put komt het meisje terecht in de onderwereld. Die is niet donker en eng zoals je zou verwachten, maar bestaat uit een zonnig landschap met weiden en bloemen. Bijzonder genoeg denk je daar als kind niet eens over na...

Het sprookje van Vrouw Holle geeft de fasen weer van de seizoenen. Misschien kan je het wel terughalen uit je herinnering: Ze haalt de broden uit de over, ze schudt de appels van de bomen en bij het opmaken van de bedden valt er sneeuw op aarde.
Herken je het graan als symbool van de zomer? De appels die bij het seizoen horen van de herfst? En de sneeuw die bij de winter hoort? En mis je dan de lente? Of had je er net als ikzelf ook nooit over nagedacht voordat je het ontbrekende stukje te horen kreeg over het melken van de koe? In oude versies van het sprookje is het nog terug te vinden. Met de koe erbij zijn de vier seizoenen compleet. 
Het prikken in de spoel heeft ook een betekenis die bij de verloren kennis gerekend kan worden. In oude tijden kregen meisjes bij de eerste menstruatie een een eigen spinspoel. En natuurlijk kun je aan het vallen in de put en de lessen die je in de onderwereld meemaakt ook een betekenis hechten. 
De Vlier en Vrouw Holle staan symbool voor transformatie. Het sprookje zit dus vol symboliek. 
Het is Annine van der Meer, die deze kennis voor ons beschikbaar heeft gemaakt (zie bronnen). 

Afbeelding p. 48 uit Vrouw Holle en de verborgen wijsheid in sprookjes 
Annine van der Meer, 2017

Vrouw Holle als winterkoningin

Op het onderstaande plaatje heeft Vrouw Holle een kroon van kaarsen. Het haasje en het eekhoorntje roepen even vragen op. Het grappige is dat je bij Vrouw Holle alleen het beeld voor je ziet van een oude vrouw. Hier wordt ze afgebeeld als een jonge winterkoningin. Ze brengt het licht en lijkt verdacht veel op Sint Lucia met de krans van kaarsen op haar hoofd. Haar feest valt op 13 december en in Zweden markeert deze dag het begin van de kerstperiode. Maar met Sint Lucia beginnen we aan een nieuw verhaal. Dat laat nog even op zich wachten...


Vrouw Holle 


Kerstkaart met Lucia en kaarsen (Open Domein)



Noten

Annine van der Meer heeft een prachtig boek geschreven over Vrouw Holle, waarin het ontbrekende stuk van de lente genoemd wordt, evenals de betekenis van de spoel, die meisjes kregen als ze volwassen werden / lees gingen menstrueren. Vrouw Holle en de verborgen wijsheid in sprookjes, 2017

In het boek Godinnen van Eigen bodem van Ineke Bergman (2007) vind je een heel hoofdstuk gewijd aan vrouw Holle. Een bezoek aan de Holleberg in Eperholt staat vanzelfsprekend op mijn lijstje:-).

In het boek Sprookjes van Vrouw Holle (Karl Paetow), staat het sprookje van Gouddochtertje en de Pekmeid. Het verhaal is vrijwel identiek aan dat van het sprookje van Vrouw Holle, behalve het begin.
In dit sprookje vind ik de koe als element in het verhaal toegevoegd. Het meisje melkt eerst de koe, plukt dan de appels en haalt daarna het brood uit de oven. 

Gerelateerde Blogs

https://jokessterrenkruid.blogspot.com/2023/04/in-de-ban-van-vrouw-holle.html
Het sprookje  van Vrouw Holle is vast bij iedereen bekend. Het verhaal over het meisje dat in de put springt om haar spoel te redden kennen we allemaal. Ze komt terecht in de onderwereld en treedt in dienst van Vrouw Holle. Wat mij zo boeit in de verhalen over haar is de invloed die ze heeft op het jaarritme. Met Pasen moeten de spoelen van de meisjes die spinnen leeg zijn. Met kerst moeten de spinnenwielen zelfs helemaal stilstaan. En je kunt nooit weten in welke gestalte ze aan je verschijnt...


Boomkalender

De Vlier heeft een plaats in de Boomkalender. 
Maan van de Vallende Bladeren, volle maan tussen 10 november en 10 december

https://jokessterrenkruid.blogspot.com/p/de-boomkalender.htm

Afbeeldingen

De afbeelding van Vrouw Holle met de kaarsenkrans komt van Internet. De originele bron heb ik niet kunnen achterhalen.

Bronnen

Kindred, Glennie, The Tree Ogham, 1997, http://www.glenniekindred.co.uk/ 
Afbeelding overgenomen met toestemming
Meer, Annine van der, Vrouw Holle en de verborgen wijsheid in sprookjes, 2017, p. 47 t/m 55
Paetow, Karl, Sprookjes van Vrouw Holle, 1992, p.33 

Websites

Informatie over het feest van Sint Lucia

Deze combinatie gebruikte ik voor mijn kinderen als ze koorts hadden of verkouden waren. Je kan de kruiden natuurlijk los kopen en mengen, maar er blijkt ook een kant en klare optie te zijn. 

http://de-gulle-aarde.blogspot.com/2012/09/vlierbessen-hoestdrank.html
Zo kun je zelf hoestdrank maken




















Wil je een berichtje ontvangen als ik een nieuw blog publiceer?
Stuur dan een mailtje naar sterrenkruid@gmail.com, dan zet ik je op de lijst.

Of volg me via RSS: Posts